3. Proven through successful mission operation, Objectives and Key Results for Knowledge Management – CHECK

          สำหรับกรณีวิจัยสร้างสรรค์บทประพันธ์เพลงหัตยุทธ ลีลา สรุปและอภิปรายผลได้ว่า แนวคิดและเทคนิคการประพันธ์ผู้ประพันธ์กำหนดแนวทางการประพันธ์ให้มีความหลากหลาย โดยอาศัยแนวคิดทางดนตรีศตวรรษที่ 20 ทั้งแนวคิดทางดนตรีแจ๊สและแนวคิดดนตรีศตวรรษที่ 20 แต่ละ Episode มีแรงบันดาลใจจากผลงานภาพต่างกันออกไป ซึ่งเป็นผลพวงมาจากการศึกษาผลงานทางศิลปะดังกล่าว แนวคิดทางดนตรีแจ๊สกล่าวได้ว่ามีส่วนผสมอยู่ในบทประพันธ์ หัตถยุทธ ลีลา มากที่สุด ผู้ประพันธ์พิจารณานำแนวคิดทางดนตรีแจ๊สหรือองค์ประกอบสำคัญมาสอดแทรก เช่น จังหวะขัดที่ปรากฏใน Episode IV: Michael Jackson เป็นการบรรเลงประกอบของกีตาร์และเปียโนจากแนวคิดชาลส์ตันริทึม หรือแนวคิดด้านเสียงประสานที่ประกอบด้วยเสียงประสานแบบอิงกุญแจเสียงหรือแนวคิดโมด แนวคิดทรัยแอดในช่วงเสียงบน ตลอดจนการดำเนินคอร์ดบลูส์พื้นฐาน นำมาสร้างมิติเสียงในลีลาต่าง ๆ อีกทั้งบทบาทสำคัญด้านการอิมโพรไวส์ก็ถูกนำมาแสดงออกอย่างหลากหลาย ทั้งในมิติการเดี่ยวอิมโพรไวส์หรือมิติบรรเลงร่วมกับกลุ่มเครื่องจังหวะ จะเห็นได้ว่าองค์ประกอบสำคัญเหล่านี้ล้วนสะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อมโยงกับสาระด้านจังหวะ เสียงประสาน และการอิมโพรไวส์ที่ผู้ประพันธ์นำมากล่าวถึงในประเด็นองค์ประกอบในดนตรีแจ๊ส องค์ประกอบเหล่านี้ถูกนำมาจัดระเบียบให้เกิดดุลยภาพ ตลอดจนความเป็นเอกภาพที่เชื่อมโยงกับแรงบันดาลใจจากการศึกษาผลงานของศิลปินทั้ง 4 คน 

                   นอกจากนี้ยังปรากฏเทคนิคการประพันธ์ที่นำตัวเลขมาเชื่อมโยงกับตัวโน้ต เพื่อสร้างเป็นวัตถุดิบสำหรับการประพันธ์ เช่น กรณีนำเลขปีคริสต์ศักราชมาสร้างเป็นกลุ่มโน้ตหลักสำหรับแนวทำนองหลักท่อน A ของ Episode I: The Scream หรือนำตัวเลขปีคริสต์ศักราชและลำดับหมายเลขชื่อผลงานมาเชื่อมโยงกับตัวโน้ตและสร้างแนวคิดทางลักษณะจังหวะให้กับ Episode III: Improvisation 28 แนวคิดการประพันธ์ที่เกี่ยวกับตัวเลขนี้ เป็นแนวทางที่ผู้ประพันธ์นำมาเป็นส่วนหนึ่งสำหรับสร้างเป็นวัตถุดิบ อย่างไรก็ดีตัวเลขเหล่านี้เมื่อถูกนำมาเชื่อมโยงกับตัวโน้ตแล้วจำเป็นต้องนำมาจัดระเบียบมิติเสียงต่าง ๆ ผู้ประพันธ์จินตนาการถึงเสมือนการจัดวางองค์ประกอบของภาพที่ศิลปินจะรังสรรค์ผลงานขึ้นมานั้น จำเป็นต้องมีการจัดวางองค์ประกอบของภาพว่าควรพิจารณาให้มีทิศทางอย่างไร เพื่อให้การรังสรรค์ผลงานนั้นมีจุดมุ่งหมายเดียวกันและต้องแสดงออกถึงลักษณะเฉพาะตัวของศิลปิน

                   ยังปรากฏแนวคิดทางดนตรีศตวรรษที่ 20 ผู้ประพันธ์พิจารณานำมาใช้สำหรับการประพันธ์   Episode II: The Guitar Player แนวคิดทางดนตรีมินิมัลลิซึมถูกนำมาแสดงออกด้วยแนวคิดเชิงเทคนิคการซ้ำตลอดจนสอดแทรกการจำกัดวัตถุดิบสำหรับการประพันธ์ กรณีท่อน A ถูกนำเสนอด้วยแนวคิดการซ้ำของกลุ่มเครื่องจังหวะด้วยการบรรเลงรูปแบบซ้ำ ๆ ขับเคลื่อนด้วยโน้ตเขบ็ตสองชั้น  เป็นส่วนใหญ่เชื่อมโยงกับวัตถุดิบที่สร้างจากการกำหนดรูปทรงไปบนคอกีตาร์ ส่วนท่อน B มีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์จากแนวคิดการไล่เลียนกันของกลุ่มเครื่องลม ด้วยวัตถุดิบการซ้ำลักษณะจังหวะเพียงรูปแบบเดียวไล่เลียนเริ่มไม่พร้อมกัน กล่าวคือแต่ละแนวของกลุ่มเครื่องลมมีแนวคิดจากลักษณะจังหวะรูปแบบเดียวกันแต่เริ่มบรรเลงไม่พร้อมกัน โดยผู้ประพันธ์กำหนดให้เริ่มบรรเลงห่างกันครึ่งจังหวะ แนวคิดเหล่านี้กระจายไปในแนวทำนองกลุ่มแซ็กโซโฟน กลุ่มทรัมเป็ต และกลุ่มทรอมโบน ก่อนดำเนินไปสู่แนวคิดการบรรเลงถอยหลังต่อไป  

                   ด้านการปรับเปลี่ยนเครื่องหมายประจำจังหวะ เป็นแนวคิดที่ถูกนำมาใช้สร้างสีสันให้กับชีพจรบทเพลงมีความหลากหลายผนวกเข้ากับแนวคิดหรือเทคนิคการประพันธ์ เพื่อเชื่อมโยงถึงแรงบันดาลใจจากรูปร่างลายเส้น มิติสีสัน และมิติช่องว่าง โดย Episode III: Improvisation 28 ท่อน A มีเครื่องหมายประจำจังหวะ 3/4 บรรเลงในลีลาดนตรีฟรีแจ๊สผสมผสานคอลเลคทีฟอิมโพรไวส์เซชัน ท่อน B เครื่องหมายประจำจังหวะ 5/4 วัตถุดิบแนวทำนองสร้างจากตัวเลขปีคริสต์ศักราชและลำดับหมายเลขชื่อผลงาน นำมาเชื่อมโยงกับตัวโน้ตและสร้างแนวคิดทางลักษณะจังหวะ ส่วนท่อน C นั้นมีเครื่องหมายประจำจังหวะ 3/4 ผสมผสานกับเทคนิคการใช้ทรัยแอดในช่วงเสียงบน การปรับเปลี่ยนเครื่องหมายประจำจังหวะให้ต่างกันนี้ นอกจากสร้างสีสันให้กับชีพจรบทเพลงแล้วผู้ประพันธ์พิจารณานำมาใช้เพื่อสะท้อนถึงแรงบันดาลใจข้างต้นที่ปรากฏในภาพ Improvisation 28 การพิจารณาใช้เครื่องหมายประจำจังหวะใน Episode III: Improvisation 28 แม้ท่อน A และท่อน C มีการใช้เครื่องหมายประจำจังหวะ 3/4 เหมือนกันก็ตาม แต่มีปรับเปลี่ยนอัตราความเร็วให้แตกต่างกันเพื่อสะท้อนถึงผลพวงของแรงบันดาลใจจากรูปร่างลายเส้น มิติสีสัน และมิติช่องว่าง นั้นมีทิศทางหลากหลายและคาดเดาได้ยาก   

                   ประเด็นแนวคิดการใช้ความเข้มเสียง การใช้เสียงดัง-เบาในบทประพันธ์ หัตถยุทธ ลีลา มีความหลากหลาย เพื่อสร้างอารมณ์หรือสร้างความหนาแน่น-เบาบางให้กับมวลมิติเสียง เช่น กรณีท่อน B ของ Episode I: The Scream ผู้ประพันธ์ได้สังเคราะห์ออกเป็นประเด็นจากสมุดบันทึกของมูงค์ซึ่งเป็นสาระเหตุการณ์ที่เกิดระหว่างเขาและเพื่อน จากข้อมูลช่วงหลังในสมุดบันทึกแสดงให้เห็นถึงสภาพอารมณ์ความรู้สึกของมูงค์ได้เป็นอย่างดี แนวทางการใช้ความเข้มเสียงเข้ามามีบทบาทเพื่อช่วยสื่อถึงสภาพอารมณ์เหล่านี้ ดังที่ปรากฏการใช้ความเข้มเสียงตรงห้องที่ 101-109 มีการปรับเปลี่ยนความเข้มเสียงอย่างฉับพลัน เพื่อสร้างบรรยากาศบทเพลงให้เกิดการสะดุดหรือเปลี่ยนไป ทั้งนี้ผู้ประพันธ์จินตนาการถึงมิติเสียงในโสตประสาท กระทั่งเขาสัมผัสได้ถึงเสียงกรีดร้องของธรรมชาติที่ค่อย ๆ คืบคลานเข้ามา

                   ประเด็นการอิมโพรไวส์องค์ประกอบสำคัญในดนตรีแจ๊ส บทบาทการอิมโพรไวส์ถูกสอดแทรกอยู่ทุก Episode ผู้ประพันธ์ได้กล่าวถึงประเด็นการอิมโพรไวส์เพื่อเป็นแนวทางให้กับนักดนตรีตลอดจนผู้ที่สนใจทราบถึงแนวทางสอดคล้องกับผู้ประพันธ์กำหนดไว้ ในภาพรวมด้านการอิมโพรไวส์มักมีเสียงประสานหรือการดำเนินคอร์ดชัดเจน เริ่มตั้งแต่ Episode I: The Scream, Episode II: The Guitar Player และ Episode VI: Michael Jackson แนวทางการใช้บันไดเสียงสำหรับการอิมโพรไวส์ที่ผู้ประพันธ์นำเสนอไปนั้น เป็นเพียงการชี้นำให้นักดนตรีดำเนินไปตามแนวทางที่กำหนดไว้และมีการเน้นย้ำเสมอว่าเป็นเพียงแนวทางหนึ่งเท่านั้น ผู้อิมโพรไวส์สามารถตีความการบรรเลงได้อีกมาก หรือกล่าวได้ว่ากำหนดกรอบแนวคิดไว้อย่างไม่เคร่งครัด เปิดโอกาสให้นักดนตรีนำเสนอแนวคิดอื่นได้

                   ส่วนกรณี Episode III: Improvisation 28 มีแนวคิดต่างออกไป ช่วงแรกเป็นการอิมโพรไวส์เพียงชั่วขณะของเทเนอร์แซ็กโซโฟนและทรอมโบน ด้วยแนวคิดคอลเลคทีฟอิมโพรไวส์เซชันการดำเนินคอร์ดถูกลดบทบาทลงไปอย่างชัดเจน กล่าวคือไม่ได้เป็นปัจจัยสำคัญในการกำหนดแนวทางการใช้บันไดเสียงให้สัมพันธ์กับการดำเนินคอร์ดดังการอิมโพรไวส์ของ Episode II: The Guitar Player และ Episode VI: Michael Jackson แต่ปัจจัยหลักกลับกลายเป็นการบรรเลงตามความรู้สึกหรืออารมณ์ของตนเองขณะนั้น บันไดเสียงอาจไม่มีบทบาทสำคัญผู้อิมโพรไวส์สามารถบรรเลงได้อย่างค่อนข้างอิสระ ไม่จำเป็นต้องมีความสัมพันธ์ทางหลักการทฤษฎีเชื่อมโยงกับการดำเนินคอร์ด แต่ต้องอยู่บนปัจจัยสำคัญอีกประการคือ ต้องรับฟังมิติเสียงที่เกิดขึ้นของผู้อิมโพรไวส์คนอื่นเพื่อร่วมกันสร้างมิติเสียงไปพร้อม ๆ กันขณะบรรเลงด้วยแนวคิดคอลเลคทีฟอิมโพรไวส์เซชัน จากนั้นช่วงหลังเป็นการเดี่ยวอิมโพรไวส์ของเปียโนผู้ประพันธ์กำหนดให้บรรเลงด้วยลีลาดนตรีฟรีแจ๊ส บทบาทด้านการดำเนินคอร์ดถูกถอดบทบาทออกไปคงเหลือเพียงแนวทำนองอิมโพรไวส์ ผสมผสานไปกับการบรรเลงด้วยอัตราจังหวะความเร็วไม่เคร่งครัด แนวคิดการบรรเลงกลุ่มเสียงกัด การพรมนิ้ว การรุดเสียง และมีการบรรเลงในช่วงเสียงหลากหลาย สะท้อนแนวคิดและแรงบันดาลใจจากรูปร่างลายเส้นที่ปรากฏในภาพ เพื่อความสะดวกต่อการสื่อสารให้ไปในทิศทางเดียวกันและมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น ผู้ประพันธ์พิจารณากำหนดแนวทางให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้นด้วยภาพร่างแนวคิดทั้งหมด เพื่อให้ผู้เล่นเปียโนสัมผัสได้ถึงมิติเสียงและการจัดองค์ประกอบของแนวคิดต่าง ๆ

                   การสร้างสรรค์เนื้อดนตรีที่ปรากฏในบทประพันธ์เพลง หัตถยุทธ ลีลา มีความหลากหลาย ตั้งแต่เนื้อดนตรีโมโนโฟนี เนื้อดนตรีโฮโมโฟนี เนื้อดนตรีโพลิโฟนี แนวคิดการสร้างเนื้อดนตรีต่าง ๆ เป็นดังนี้ ผู้ประพันธ์กำหนดแนวทางการสร้างเนื้อดนตรีโมโนโฟนี ผสมผสานกับบทบาทการบรรเลงจากเครื่องดนตรี เช่น กรณีการเดี่ยวอิมโพรไวส์ของเปียโนใน Episode III: Improvisation 28 ผู้ประพันธ์พิจารณากำหนดให้เปียโนมีความโดดเด่นยิ่งขึ้น ด้วยบทบาทการบรรเลงเดี่ยวในลีลาดนตรีฟรีแจ๊ส การกำหนดบทบาทนี้สร้างความแตกต่างให้กับการบรรเลงของเปียโน ซึ่งหากพิจารณาภาพรวมมักเป็นการบรรเลงร่วมกับกลุ่มเครื่องจังหวะหรือกลุ่มเครื่องลมเป็นส่วนใหญ่

                   การสร้างเนื้อดนตรีโฮโมโฟนี พบได้บ่อยครั้งสำหรับการสร้างเนื้อดนตรีสนับสนุนแนวทำนองให้มีความโดดเด่น การสร้างเนื้อดนตรีนี้ปรากฏอยู่บ่อยครั้งเพื่อสนับสนุนแนวทำนองหลักด้วยการบรรเลงจากกลุ่มเครื่องจังหวะ ซึ่งมักบรรเลงสนับสนุนแนวทำนองด้วยคอร์ด กล่าวได้ว่าเนื้อดนตรีโฮโมโฟนีมักปรากฏอยู่ในทุก Episode ส่วนการสร้างเนื้อดนตรีโพลิโฟนีผู้ประพันธ์พิจารณานำมาสร้างความหลากหลายให้กับการผสมผสานแนวทำนองหลายแนวเข้าด้วยกัน เช่น กรณี Episode IV: Michael Jackson แนวทำนองหลัก C กลุ่มแซ็กโซโฟนบรรเลงแนวคิดคัดทำนองจากบทเพลง Heal the World ขณะที่กลุ่มทรัมเป็ตบรรเลงแนวคิดคัดทำนองจากบทเพลง Black or White การสร้างเนื้อดนตรีโพลิโฟนีจะช่วยสร้างมิติแนวทำนองให้มีความหลากหลาย และสร้างความแปลกใหม่ให้กับแนวทำนองเมื่อนำมาบรรเลงร่วมกัน ก่อนแนวทำนองจะดำเนินไปสู่แนวคิดอื่นต่อไป

                   แม้บทประพันธ์เพลง หัตถยุทธ ลีลา จะมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างชุดบทประพันธ์เพลงแจ๊ส  รูปแบบวงดนตรีแจ๊สขนาดใหญ่ แต่ผู้ประพันธ์ก็ได้กำหนดบทบาทหน้าที่เครื่องดนตรีให้มีความหลากหลาย เช่น บทบาทหน้าที่ของกลุ่มเครื่องจังหวะ และบทบาทหน้าที่ของกลุ่มเครื่องลม บทบาทหน้าที่ของกลุ่มเครื่องจังหวะเสมือนเป็นผู้ขับเคลื่อนบทเพลงให้ดำเนินไปในมิติต่าง ๆ สอดประสานไปกับกลุ่มเครื่องลม บทบาทสำคัญที่ผู้ประพันธ์นำมาใช้คือ การกำหนดให้บทบาทกลุ่มเครื่องจังหวะผสมผสานกับเทเนอร์แซ็กโซโฟน เช่น กรณีการบรรเลงท่อน A ของ Episode I: The Scream หรือกรณีผสมผสานกับเทเนอร์แซ็กโซโฟนและทรอมโบน เพื่อสร้างการบรรเลงด้วยแนวคิดคอลเลคทีฟอิมโพรไวส์เซชันในการบรรเลงท่อน A ของ Episode III: Improvisation 28 ทั้ง 2 กรณีผู้ประพันธ์พิจารณาเครื่องดนตรีให้เสมือนจำลองบทบาทเครื่องดนตรี ให้มีทิศทางคล้ายกับลักษณะแจ๊สวงเล็ก เพื่อสร้างความหลากหลายสำหรับการบรรเลงในบทเพลง

                   ด้านบทบาทหน้าที่กลุ่มเครื่องลมนอกจากจะบรรเลงร่วมกับกลุ่มเครื่องจังหวะ เพื่อสร้างมิติเสียงให้บทเพลงแล้ว ผู้ประพันธ์ยังกำหนดบทบาทให้โดดเด่นด้วยการบรรเลงเพียงกลุ่มเครื่องลมเท่านั้น เพื่อสร้างมวลมิติเสียงหรืออารมณ์บทเพลงให้ต่างออกไปและสอดคล้องกับแนวทางที่ผู้ประพันธ์กำหนดไว้ เช่น กรณีการบรรเลงช่วงท่อน B ของกลุ่มเครื่องลมระหว่างจุดซ้อม K-L จาก Episode I: The Scream นอกจากนี้กรณีบรรเลงร่วมกับกลุ่มเครื่องจังหวะ ผู้ประพันธ์ก็ได้กำหนดบทบาทให้มีความโดดเด่น เช่น กรณี Episode III: Improvisation 28 ด้วยการสะท้อนแนวคิดมิติสีสันตรงท่อน B บทบาทกลุ่มเครื่องลมถูกนำมาสะท้อนลงไปกับแรงบันดาลใจด้านแนวคิดการประพันธ์เพื่อสื่อถึงมิติสีสันที่ปรากฏในภาพ Improvisation 28 หรือกรณีสะท้อนแนวคิดมิติช่องว่างตรงท่อน C กลุ่มเครื่องลมมีบทบาทโดดเด่นด้วยการสร้างมิติเสียงจากแนวคิดทรัยแอดในช่วงเสียงบน บทบาทกลุ่มเครื่องลมมีทิศทางคล้ายกับกลุ่มเครื่องจังหวะกล่าวคือ มีทั้งบทบาทบรรเลงเพียงกลุ่มเครื่องลมเท่านั้นหรือบรรเลงร่วมกับกลุ่มเครื่องจังหวะ เพื่อสร้างมิติเสียงตามแนวทางที่ถูกกำหนดไว้

หมายเหตุ สามารถรับชมบันทึกการเผยแพร่งานวิจัยสร้างสรรค์บทประพันธ์เพลงหัตถยุทธ ลีลา ได้จากสแกนคิวอาร์โคด ต่อไปนี้